Shamol

   Bekobodning “achchiq” shamoli yana boshlandi. Kim nima desa desin-u, men Bekobodimni shu shamoli uchungina yaxshi ko’raman. Qish kunlari sovuq tanani teshib yuborgudek bo’ladi, buning ustiga izg’irin shamol. Hamma shamolni qarg’aydi. Lekin men emas!

   Asli Bekobodlik bo’lsam ham, ona shaxrimda atiga bir necha yil yashaganman halos. Har safar borganimda shamolni sog’inib boraman. Siz haqiqiy shamolni ko’rganmisiz bilmadim, lekin Bekobod shamoli bu-asl shamol. Shunday paytlar bo’ladiki shamolning kuchi moshinalarni huddi, dengiz kemalarni o’ynatgani kabi o’ynatadi, baland binolarni zirqiratadi, yoshroq bolalarni uchirib yuboradi(ozgina lof bu yog’i). Nafas qisib, yuragim sanchgudek bo’lsa hamma narsani yig’ishtirib ona shahrim tomon yo’l olaman. Avtobusdan tushishim bilan shamol. Sovuq bo’lsa ham ustki kiyimimni oldini ochvolib, qo’llarimni ikki yonga yoyib, shamolga qarshi yuraveraman, yuraveraman...

       Hali yosh bo’lsam ham ko’p shaxarlarni ko’rdim, ba’zilarida yashadim.  Boshida shamollardan yashinib, panalab yurdim. Bo’lmadi. Shamol oqimi bilan birga harakat ham qildim. Bu ham bo’lmadi. Keyin unga qarshi yurib ko’rdim.... Shundagina men o’z yo’limni topdim. O’shandan buyon qayerda bo’lmasin o’sha shaxarning shamolini qidirardim yoki o’zi meni topardi. Har bir joyning o’zini shamoli borligini shunda bildim.

      Topganim zahoti unga huddi avvalgidek qarshi yurdim. Hamma teskari oqim tomon suzsa ham, men qarshi yuraverdim, yuraman ham...   Bilmadim nega. Balki bu qonimda bordir. Otam ham bir umr shamolga qarshi yurgan. Onam esa bir umr izg’irin shamolda ulg’aygan bo’lsa ham, biror marta egilmagan. Men nega egilishim kerak?  Bolaligimda otam qo’limga yog’ochdan yasalgan qilich berib, keng dalaning o’rtasida shamolga qarshi urshtirar, jang qildirar edi. Shamol bilan jang-a! Ishonchim komilki siz hech qachon bunday usulda mashq qilib ko’rmagansiz. Shamolning boshini yoki oyoq- qo’lini ko’rganmisiz?! Men ko’rganman! Otam ko’rsatganlar! “Bu shamollar bolam, hech nima emas. Hali hayotda bundan-da kuchliroq shamollarni ko’rasan. Bo’ron-u dovullar ham chiqadi ba’zida, lekin sen hech unga taslim bo’lma. Doim unga qarshi yurgin, buning imkoni bo’lmasa joyingdan jilma. Ko’ksingni kerib unga qarshi turaver. Baribir u qachondir sekinlashadi, shunda tez harakat qilib uning boshiga qilich sol”-deya yog’och qilichni havoda o’ynatib qo’yardi. “ Shunday vaqtlar bo’ladi-ki kuchli shamollar seni yo’lingdan surib tashlashga harakat qiladi, bunday holda sen bir-ikki qadam ortga chekin. Ammo fursat topganing hamon oldinga qarab to’rt-besh qadam tashla”.

     Boradigan manzilimga shamolga qarshi yurmasdan yoki boshqa yo’llar orqali borasa ham bo’ladi, lekin men shunday yurishga o’rganganman. Shamolga qarshi jang qilib katta bo’lganman. Manzilim tomon yurganim sari o’zimni huddi tog’dek his qilaman. Tanalarimni teshib o’tayotgan shamol huddi barcha gunoh-u, dardlarimni mendan olib ketayotgandek, meni yiqitishga harakat qilib qattiqroq esgani sari, aksincha, kuch berayotgandek bo’ladi. Shamollab qolishdan ham qo’rqmayman. Muhimi manzilimga yetib borish. Yetib borganimdan so’ng “Nega buncha kech kelding?” deyishsa mardonavor turib “Shamolga qarshi yurib keldim” deyish. “Shamolga qarab baqirma, baribir eshitilmaydi” deyishadi. Bo’lmagan gap. Men baqiraman. Kerak bo’lsa shamolga qarshi qo’shiq ham aytaman. Kimdir eshitadi-ku baribir.Eshitishadi. Eshitib qolishar... 

    Shu paytgacha, shamolga qarshi turishni o’rganibman, lekin shabboda qarshi birorta usulni bilmas ekanman.  Qayerdan ham bilay. Mening shaxrimda shamol bo’lsa bordir, lekin shabboda yo’q.  Shabboda bu-kunning issiq pallasida jonga rohat beruvchi, ozgina ko’ksingni ochiq qoldirsang, kasal qiluvchidir.Shamol shuncha kuchli bo’lgani bilan, hali biror marta qattiq ziyot yetkazmadi menga. Biroq, bu shabboda deganlari juda yomon ekan. Sekin-asta  esgani bilan, shamollatib qo’yarkan. Ba’zida sal e’tiborsizroq qolsang bo’ronga ham aylanib ketadi. Bunday holda u butun bor-yo’g’ingni surib tashlaydi ham. Buni endi bildim. Eh otam-a, mega shu shabbodaga qarshi biror usulni ham o’rgatmadiz-da,balki, o’zim o’rganishimni hohlagandirsiz. Shamolga oldindan tayyor turasiz, nima bo’lishini bilasiz,qalinroq kiyinasiz. Ammo shabboda ko’zizni shamg’alat qilib ichizni shamollatoyotganini bilmaskansiz...

   Nima ham derdim, sekin-asta bunga  qarshi ham biror chora toparman. Bu azim shaxarning dimiqqan havosi-yu, jonga rohat beruvchi yuzaki shabbodalari jonimga tegdi, ertaga Bekobodimga borib to’yib-to’yib nafas olib kelmasam bo’lmaydi. Shamolini sog’indim...

      Balki, ishonmassiz lekin shamolsiz yashay olmayman. Mening o’rnimda siz ham yashay olmasdingiz.